ከደራሲያን ዓምባ

Thursday, November 28, 2024

 

ነብይ መኮንንን በብዙ ነገሮች እናስታውሰዋለን። ከ20 አመታት በላይ የተወዳጁ አዲስ አድማስ ጋዜጣ ዋና አዘጋጅ ነበር። ለጋዜጠኝነት ስልጠና ወደ ሰሜን አሜሪካ አቅንቶ ለጥቂት ወራት በከረመበት ወቅት በዚያ የሚኖሩ የኢትዮጵያውያንን ኑሮ ተነቦ በማይጠገብ ለዛ በመጀመሪያ በዚያው በአዲስ አድማስ ጋዜጣ አምድ፣ በኋላ ደግሞ ተሰብስቦ በአንድ መጽሐፍ የእኛ ሰው በአሜሪካ በሚል ርእስ አቅርቧል። በሁለት የስውር ስፌት ግጥም መድብሎችና በሌሎችም ጥልቅ መልእክት ያላቸው ውብ ግጥሞቹን አስነብቦናል። አበበ ባልቻ፣ ፈቃዱ ተክለማርያም፣ ፍቅርተ ጌታሁን እንዲሁም ራሱ አነስተኛ ሚና ይዞ የተወነበትን እጅግ ተወዳጅ የቴሌቪዥን ድራማ "ባለጉዳይ"ን ጽፏል። ከመአዛ ብሩ ጋር በሸገር ጨዋታ ለ14 ሳምንታት የዘለቀ ተሰምቶ የማይሰለች ውብ ጨዋታ ተጫውተዋል።
እኔ ግን ነብይ መኮንን ሲባል መጀመሪያ ትዝ የሚለኝ የማርጋሬት ሚሸል Gone With the Wind 'ነገም ሌላ ቀን ነው' ነው—በብዙ ምክንያቶች። በመጀመሪያ ነብይ መኮንን የሚለውን ስም ለመጀመሪያ ግዜ የሰማሁት/ያነበብኩት ከዚህ መጽሐፍ ትርጉም ሽፋን ነው። First impressions are powerful ይባል የለ። መጽሀፉ የተተረጎመበት አጋጣሚ በራሱ epic/ድንቅ የሚባል ነው። በእርግጥ ነብይ እራሱ እንደነገረን መጽሀፉን ለመተርጎም የተነሳሳው በኢህአፓነት ማእከላዊ ለ10 አመት ታስሮ በነበረበት ወቅት ነበር። በግዜው ለማእከላዊ እስረኞች መጽሐፍ አይገባም፣ አይፈቀድም። ወረቀትና ብእር ጨምሮ። እስረኞቹ የፖለቲካ ስለሆኑ ፖለቲካዊ አመለካከታቸውን እንዲያዳብሩ ወይም እንዲያስተላልፉ አይፈለግም። የታሰረው አካላቸው ብቻ አልነበረም። አእምሮና መንፈሳቸው ጭምር እንጂ።
ታዲያ ነብይ ይህንን ድንቅ መጽሀፍ እንዴት ለመተርጎም በቃ? ነገሩ አጋጣሚ ይመስላል ግን አጋጣሚ አልነበረም። በግዜው በእስርቤቱ ውስጥ ነብይ ሊያገኝ የቻለው መጽሐፍ የማርጋሬት ሚሸል Gone With the Wind ብቻ ነበር። ይህም የሆነው አንድ ሌላ እስረኛ ወደ እስር ቤት ሲወሰድ በአጋጣሚ በኪሱ ይህንን መጽሀፍ ይዞ ነበር። ነገር ግን በዚህ አለም አጋጣሚ ብሎ ነገር የለም። "There are no accidents" ይላሉ ብልሁ ኤሊ ማስተር ኡግዌይ። ይህ መጽሐፍ ማእከላዊ እስር ቤት በዚያ ወቅት በነብይ መዳፎች ስር የወደቀው በፍጹም በአጋጣሚ አይደለም። አጋጣሚ ይመስላል ግን አይደለም።
በመጀመሪያ መጽሐፉ ስለ አሜሪካ የእርስበእርስ ጦርነት ነው። ኢትዮጵያም በዚያ ወቅት ከአሜሪካው የእርስበርስ ጦርነት መቶ ምናምን አመት በኋላ በአሰቃቂ የእርስበእርስ ጦርነት እየማቀቀች ነበር። የማይመስል አጋጣሚ አንድ። ሁለተኛ መጽሐፉ በአሜሪካ የእርስበእርስ ጦርነት አሳብቦ ለሁሉም የሰው ልጆች ትርጉም ስለሚሰጠው ስለ አይበገሬው የሰው ልጆች ጠንካራ መንፈስ ነው። በተለይ ማእከላዊ ለ10 አመታት ታስሮ ለሚማቅቅ ሰው የበለጠ ትርጉም ይሰጣል። የመጽሐፉ አብይ ጉዳይ የአንድ ሃገር ጦርነት ቢሆንም የትም፣ መቼም ላለ ሰው ጥልቅ መልእክት አለው። ደግሞም የላቀ የአማርኛና የእንግሊዝኛ እውቀት ያለው ሰው በዚያ እስር ቤት መገኘቱ መጽሐፉ በዚህ ሁኔታ መተርጎሙ ከአጋጣሚ እጅግ ያርቀዋል።
እኛ ሰዎች ነን። እውቀታችን በግዜ፣ በቦታ፣ በሁኔታ የተወሰነ ነው። ከምናውቀው የማናውቀው ይበልጣል። እናም በዚህ ውስንነታችን የተነሳ የመጽሐፉ በነቢይ መተርጎም ተራ አጋጣሚ ይመስለናል። አይደለም። ከዚህ በተጨማሪ ሌሎች አስደናቂ ነገሮችም አሉ በመጽሐፉ አተረጓጎም ዙሪያ። ለትርጉም ስራ የሚያስፈልጉት ወረቀትና እስክሪፕቶ ወደ እስር ቤቱ እንዲገቡ አይፈቀድም። ነብይ የነበረው ብቸኛ አማራጭ የሲጋራ ፓኬት ውስጥ የሚገኘውን የአልሙኒየም ወረቀት መጠቀም ነበረበት። ነብይ ይህንን መጽሐፍ ተርጉሞ ለመጨረስ 3000 የሲጋራ የአልሙኒየም ወረቀት ፈጅቷል። ይህ ብቻ አይደለም። መጽሀፉ የሚተረጎመው በድብቅ ነው። ከእስር ቤቱ ተበታትኖ የሚወጣውም በድብቅ ነው። ወረቀቱን ተከፋፍለው ይዘው የሚወጡት የመፈቻ ግዜያቸው የደረሰ እስረኞች ነበሩ። ታዲያ እስረኞቹ ተፈትተው አንዱ ወለጋ፣ አንዱ ጅማ፣ አንዱ ባሌ ይሆናል የሚሄዱት። ታዲያ ለነብይ ፈተና ከሆነበት ጉዳይ አንዱ የእስር ግዜውን ጨርሶ ሲወጣ የተበታተነውን ወረቀት ለማሰባሰብ ወደ ብዙ የኢትዮጵያ ክፍሎች መጓዝ ነበረበት። ወረቀቱን በስርአቱ አስቀምጠው የጠበቁት እንደነበሩ ሁሉ በእንዝህላልነት የጠፋባቸውም ነበሩ። ብዙ መከራ ያየ መጽሐፍ ነው—ለመተርጎም፣ ለመሰብሰብ፣ ለመታተም።
ብቻ ያ ሁሉ መከራ ታልፎ መጽሀፉ በ1982 ታተመ። በነገራችን ላይ መጽሐፉ ሁለት ቅጽ ነው ያለው። ሙሉ መጽሀፉ ከ1000 ገጽ በላይ ነው ያለው። ያኔ የታተመው ግን ግማሹ ወይም አንዱ ቅጽ ብቻ ነበር። ምክንያቱም ከሺ በላይ ገጾች ያሉትን መጽሐፍ ማሳተም ከህትመት ወጪ አንጻር አዋጭ ስላልነበር ነው። እኔም ለመጀመሪያ ግዜ ያነበብኩት ይህንኑ አንዱን ቅጽ ብቻ ነበር። በእርግጥ የመጽሐፉ የመጀመሪያው ቅጽ ከሁለተኛው ይልቅ ስነጽሁፋዊ ለዛው ይልቃል። የመጀመሪያው ቅጽ ስለ እርስበእርስ ጦርነቱ ሲሆን፣ ሁለተኛው ቅጽ ከእርስበእርስ ጦርነቱ በኋላ ደቡባውያን ስለሚያሳልፉት ፍዳና ሃገራቸውን መልሰው ለመገንባት ስለሚያደርጉት ጥረት ነው። የህትመት ዋጋ አሁን የበለጠ ንሯል። ነገር ግን ነብይ ሙሉውን መጽሐፍ ስለተረጎመው ወራሾቹ ሁለተኛውን ቅጽም ለብቻው ቢያሳትሙት ጥሩ ነው።
ነብይ የአዲስ አድማስ ጋዜጣ ዋና አዘጋጅ ሳለ የአንድ ዝነኛ የአሜሪካ ጋዜጣ — The Guardian ይመስለኛል — ጋዜጠኛ የነብይን ታሪክ ሰምታ ተደነቀች። ተደንቃ ብቻ አልቀረችም ነብይን ለማናገር አዲሳባ ድረስ መጣች። በእርግጥ አስደማሚ ታሪክ ነው። በመጀመሪያ Gone With the Wind አሜሪካኖች ትልቅ ቦታ የሚሰጡት የስነጽሁፍ ስራ ነው። ሃገራቸውን ለሁለት ሊከፍል የነበረ ወሳኝ የታሪክ አጋጣሚ ነው። አሜሪካውያን ምንግዜም ምርጥ ፕሬዚዳንታችን ነው የሚሉት አብርሃም ሊንከን የዚህ የታሪክ አጋጣሚ አብይ ምክንያትና ውጤት ነው። ደራሲ ማርጋሬት ሚሼል ደግሞ ታሪኩን በተባ ብእሯ ዘለአለማዊ አድርጋዋለች። አሜሪካንን አፍርሶ እንደ አዲስ አስበልጦ የሰራ ጦርነት ነው። ይቺ ደራሲ ጋዜጠኛ ነበረች። ባጋጠማት የጀርባ ህመም ከቤት ዋለች። ግን ስራ አልፈታችም። አስር አመት ፈጅታ ይህንን ውብ ልብወለድ አብስላ ጻፈች። እዚህ እኛ ሃገር ደግሞ ነብይ መኮንን የተባለ ጀግና ተርጓሚ እንደሷ 10 አመታት ፈጅቶ በአስቸጋሪ ሁኔታ ውስጥ ተረጎመው። ይቺ የዘ ጋርዲያን ጋዜጠኛ አዲስአበባ ድረስ መጥታ ነብይን አናግራ ቆንጆ መጣጥፍ ጽፋላታለች።
¤¤¤
ሬት በትለር እስካርሌት ኦሃራን አፈቀረ። እስካርሌት አሽሌ ዊክስን ፈቀደች። አሽሌ ሜላኒ ሃሚልተንን አገባ። የአራት ሰዎች የፍቅር ህይወት ፍየል ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ ሆነ።
ግዜው 1860 ነው። ሬት በትለር 35 አመት ሞልቶታል። የእርስ በእርስ ጦርነቱ ሊጀምር ነው። ሁለቱም ወገኖች የጦርነት ድቤ እየደለቁ ነው። ደቡባውያኑ ሰፋፊ የጥጥ እርሻ ያላቸው ሃብታሞች ናቸው። እርሻው የሚለማው በባሮች ጉልበት ነው። ሰሜናውያኑ በበኩላቸው ባርነትን አጥፍተው ህገወጥ አድርገውታል። በምትኩ ትላልቅ ኢንደስትሪዎችን ተክለዋል።
አብርሃም ሊንከን ለፕሬዚዳንት ሲወዳደር ከተመረጠ ባርነትን ከመላው አሜሪካ እንደሚያጠፋ ቃል ገባ። ምርጫውን ሲያሸንፍ የገባውን ቃልኪዳን ለመጠበቅ ስራውን ጀመረ። አንድ ሃገር በሁለት የተለያየ ስርአት መተዳደር እንደሌለባቸው አወጀ። ይኼኔ ሁለቱም ወገኖች ተቆጡ።
ደቡባውያኑ ያላቸው አንድ ነገር ሰፋፊ እርሻ ነው። ባርነት ከተወገደ እርሻቸውን ማን ያለማላቸዋል? በባሮች ትከሻ ቀለል ያለ ኑሮ የሚኖሩ ህዝቦች ነበሩ። የባርነት ስርአትን ማፍረስ ያንን የተንደላቀቀ ህይወት መሰናበት ነው።
ሬት በትለር ግን እንደ ሌሎቹ ደቡባዊውን አይደለም። የኮንፌዴሬሲው ባንዲራ ሲውለበለብ ሰውነቱን አይወረውም። ብሔራዊ መዝሙር ሲዘመር አይነሽጠውም። እንዲያውም ሬት እንዲህ ይላል፦
"ሃገር ስትበለጽግ አብሮ ሃብታም መሆን ይቻላል። በተቃራኒው አለም ወደ ውድቀት ስትንደረደር የበለጠ እጥፍ ሃብታም መሆን ይቻላል።"
በዚህ ፍልስፍና እየተመራ ሬት በሙሉ ሃይሉ ወደ ኮንትሮባንድ ንግድ ውስጥ ይገባል። ጦርነቱ ከተጀመረ በኋላ የማይሸጠው ቁሳቁስ አልነበረም—ከሽቶ እስከ መሀረብ፣ ከመጠጥ እስከ ልብስ። ሬት በትለር መላው ሃገር ወደ አመድነት ቢቀየር ግድ የሚሰጠው ሰው አይደለም። ለሱ ዋጋ ያላቸው ነገሮች የንግድ ስራውና ትርፉ ብቻ ናቸው።
ጦርነቱ ሲገባደድ ሬት ሚሊየነር ሆኗል። ይህ ሃብት በብዙሃን ደም የተገኘ ነው። ሬት በተደጋጋሚ የሚጠቀማት አንድ ሃረግ አለች፦
"እንደ እውነቱ ከሆነ ውዴ ምንም ግድ አይሰጠኝም።"
አዎ ሬት ግድ አይሰጠውም። ሃገሪቷ በእሳት ብትነድ ግድ አይሰጠውም፤ ሚሊየኖች ቢሞቱ ግድ አይሰጠውም፤ ኢኮኖሚያዊ፣ ማህበራዊ፣ ፖለቲካዊ ቀውስ ቢሰፍን ግድ አይሰጠውም። ለሬት ግድ የሚሰጠው አንድ ነገር ብቻ ነው—ገንዘብ፣ እጅግ ብዙ ገንዘብ። ገንዘብ የሚያስገኝለት ከሆነ ለመስዋዕትነት የማያቀርበው ነገር የለም። አለማችን ወደ ሲኦል የምትንደረደረው በነዚህ አይነት ሰዎች ምክንያት ነው።
¤¤¤
ነገም ሌላ ቀን ነው ውስጥ በጣም የምወዳት ገጸባህሪይ ሜላኒ ሃሚልተን ነች። ልቧ ትልቅ ነው— ያለ ምንም ተቀጥላ ምክንያት ሁሉንም እኩል ትወዳለች። አምስት ደቂቃ አብሯት ያሳለፈ ሁሉ ይወዳታል። ነፍሷ ምትሃታዊ ባህሪ አለው። ሰዎች ለራሳቸው እንኳን የማይታያቸውን ጥሩነት በማየት ዘወትር ታስደንቀኛለች።
ሰዎች ላይ አትፈርድም። ሁሉንም እንዳሉ ትቀበላቸዋለች ጨካኝና መጥፎ እንኳን ቢሆኑ። ልቧ ግዙፍ ስለሆነ ለሁሉም የሚበቃ ቦታ አላት።
ደቃቃ ብትሆንም ደፋር ናት—ፍርሃት የሚባል ነገር አልፈጠረባትም። ትልቅ ነፍሷ ትንሹ ሰውነቷን ሸፍኖታል። በአስፈሪ ሁኔታ ውስጥ ሆና እንኳን አትፈራም። እንደዚያ አምርራ የምትጠላት ስካርሌት እንኳን በሃቀኛነቷ ታከብራታለች። በአረብኛ እንዲህ የሚል አባባል አለ፦
"ለልበ ንጹህ፣ ሁሉም ንጹህ ነው"
.
እኔ ደግሞ በልብወለድም ይሁን በእውነታ ከሜላኒ የበለጠ ንጹህ አልገጠመኝም።
¤¤¤
እስካርሌት ከአሽሌይ ድብን ያለ ፍቅር ይዟታል። ከሱ ጋር ለመሆን የማትፈነቅለው ድንጋይ፣ የማታደርገው ነገር የለም። እሱ ግን እስካርሌትን ትቶ የምትመስለውን፣ የሚመስላትን ሜላኒን አገባ። ይኼኔ እስካርሌት አረረች ፤ ቆሽቷ ደበነ።
እስካርሌት ለሶስት ግዜ ያህል አግብታለች—ግን አንዱም ለፍቅር አልነበረም። ሌላ ድብቅ አላማ ነበራት—ቁሳዊም ሆነ ሌላ።
በመጨረሻ ሜላኒ በወሊድ ሞተች። አሁን ህይወቷን ሙሉ ስታሳድደው የኖረችው አሽሌይ ነጻ ሆነ። ነገር ግን ለሱ የነበራት ስሜት ሁሉ ተኖ ማለቁ ገረማት።
አሁን የሚወዳትን ሬት መውደድ ጀመረች። ነገር ግን ረፍዶ ነበር። እሷ ለአሽሌይ የነበራት ስሜት እንደሞተ ሁሉ፤ ሬት ለሷ የነበረው ስሜት ሞቷል። የምትወደውን አሽሌይን ስታሳድድ የሚወዳትን ሬትን አጣች። እስካርሌት ግራ የሚያጋባ የህይወት እንቆቅልሽ ሲገጥማት ዘወትር እንደዚህ ትላለች፦
"ይሄን ዛሬ አላስበውም። ነገም ሌላ ቀን ነው!"
¤¤¤
ስለ ጀራልድ እና ኤለን
ጉጉት የሚጭሩ ገፀ-ባህሪያት ናቸው፤ እና ልጃቸው ስካርሌት ከየት እንደመጣች እንድናይ ይረዱናል። ስካርሌት እንደ አባቷ ጨካኝ እና ግትርእና እንደ እናቷ የዋህ ነች። ለእስካርሌት በዚህ ዓለም ውስጥ ሁለት ሴቶች አሉ - እናቷ እና የተቀሩት ሴቶች። እናቷን እንደ አምላክ ትመለከታለች። በኤለን እና በእግዚአብሔር እናት— በማርያም— መካከል ያለውን ልዩነት አታውቅም።
ጄራልድ አጭር ቁመት አለው። ነገር ግን በአለም ላይ የሚፈልገውን ሁሉ ከማግኘት የሚያግደው ምንም ነገር የለም። ቆንጆዋን ኤለን እንኳን ቢሆን። የአይሪሽ አእምሮው አረቄን እንዴት እንደሚይዝ እና ቁማር መጫወትን ያውቃል። የመጀመሪያውን ባሪያውን እና ትልቁን ታራ በቁማር አሸንፏል። ከኤለን ፍላጎት ውጪ ሰክሮ በፈረስ ላይ የወጣበትን እና አጥሩን ለመዝለል የሚሞክርበትን ትዕይንት ሁልጊዜ አስታውሳለሁ። ስካርሌት በረንዳ ላይ ተቀምጣ ጄራልድ እየዘለለ ሲመለከት ለኤለን መልሳ አላቃጠረችበትም። የሁለቱ ምስጢር ነው።
ኤለን የአጎቷን ልጅ እና ወላጆቿ የከለከሉትን እውነተኛ ፍቅሯን ፊሊፕን ማግባት ፈለገች። ፊሊፕ ግን በቡና ቤት ጸብ ተጋድሎ ሞተ። ወላጆቿን ለማበሳጨት፣ ጄራልድ ኦሃራን አገባች፣ በኋላ ግን ተጸጸተች። ደራሲው ኤለን ለጄራርድ ምንም አይነት ፍቅር እንደሌለው ይነግሩናል. ልቧ ባዶ ቀፎ ነበር።
ከብዙ አመታት በኋላ ትልቋ ሴት ልጇ ስካርሌት የእናቷን ተመሳሳይ ስህተት ለመስራት ተነሳች። ስካርሌት አታውቀውም ነበር፣ ኤለን ግን አወቀች። እና ይህን እውነት ለመናገር ምንም አይነት ጨዋ መንገድ የለም። ኤለን እራሷን ብቻ አስቀምጣ ጋብቻውን ለመረዳት በማይቻል ሁኔታ ተቃወመች።
ኤለን እውነተኛ ፍቅሯን የተናገረችው፣ ስሙን የጠራችው በሞቷ አልጋ ላይ ብቻ ነው። የመጨረሻ እስትንፋሷን ከመውሰዷ በፊት የፊሊፕን ስም ጮኸች። ይህ የፊሊፕ ሰው ማን ነው፣ እና እሱ ለእስካርሌት እናት ምንድነው?! ከማሚ በስተቀር ማንም አያውቅም።
በሌላ በኩል ጄራልድ ኤለንን በእውነት ይወዳት ነበር። እሷ ለስላሳ እና ቆንጆ ነች። ሁሉም ያከብሯታል። ለዚህም ነው መሞቷ ሙሉ በሙሉ አለሙን ያጨለመው። አእምሮው ከኤለን ሞት ወዲህ ልክ አልነበረም። ደራሲው ማርጋሬት ሚቼል ግራ የተጋባውን የአዕምሮ ሁኔታውን በሚያምር ሁኔታ ገልጻዋለች።
¤¤¤
እነሆ በወንድማማቾሽ መካከል መራር ጦርነት ተደረገ። የደቡብ ኮንፌዴሬሲው ተደመሰሰ። የያንኪ ወታደሮች በደቡባዊ አሜሪካ ውስጥ ሴቶችን እየደፈሩ፣ ንብረት እየዘረፉ፣ ቤት እያቃጠሉ ብዙ ጉዳት አደረሱ። ደቡባውያን የተሰበረ ቅስማቸውን እያስታመሙ፣ ዳግም ከተሞቻቸውን መገንባት ጀመሩ። ባሮች ነፃ ወጡ። ዘረኛውን ኬኬኬ የሚቀላቀሉ ወጣቶች በዙ። ከጦርነቱ በኋላ ሌላ "ሰላማዊ" ጦርነት ተጀመረ።
የመፅሀፉ ርእስ "Gone the Wind" ነው። ለአማርኛ ትርጉሙ የተመረጠው ርእስ "ነገም ሌላ ቀን ነው" ነበር። ይህ መጽሐፍ የጦርነትን አውዳሚነት ቁልጭ አድርጎ የሚያሳይ ነው። በተለይ የእርስ በእርስ ጦርነት መዘዙ ብዙ ነው። ዳፋው ለትውልድ ይተርፋል። ቁስሉ ቶሎ አይጠግም።
ለኛ የእርስ በእርስ ጦርነት አዲሳችን አይደለም። ለዘመናት አቆርቁዞናል። ዛሬ ግን አይናችንን መግለጥ አለብን። ብልጥ ከሰው ይማራል ሞኝ ደግሞ ከራሱ። ከዚህ አለፍ ሲል ግን፣ ከራሱ የቀደመ ታሪክ የማይማር ግን ከሞኝነትም አልፎ ደደብ ነው።
¤¤¤
Gone With the Wind"/ "ነገም ሌላ ቀን ነው" የተሰኘውን ታላቅ መፅሀፍ በትንሹ አምስት ግዜ አንብቤዋለሁ― በእድሜዬ አስራዎቹ፣ ሀያዎቹ፣ ሰላሳዎቹ ውስጥ ሆኜ። ታድያ መፅሀፉን ደጋግሜ ሳነሳው ሁሌም አዲስ ነገር አገኝበታለሁ። በእርግጥ መፅሀፉ የድሮው ነው፤ ቃላቶቹ አልተለወጡም፤ ገፆቹ አልተለጠጡም። ታዲያ እንዴት ይህ አሮጌ መፅሀፍ በእኔ ውስጥ አዲስ ሐሳብና ስሜት ፈጠረ ብዬ ስጠይቅ መልሱ ብሩህ ሆኖ ታየኝ። ምንም እንኳን መፅሀፉ ባይለወጥም፣ እኔ አንባቢው ተለውጬያለሁና ነው። እኔ ስለወጥ አሮጌውን መፅሀፍ የማይበት መነፅር አዲስ ነው፤ ፍፁም ከተለየ አቅጣጫ /perspective ነው ታሪኩን ገፀ ባህሪያትን የማየው።
¤¤¤
በማያልቅ የእርስበርስ ጦርነት ውስጥ ለምንኖረው እኛ ይሄ መጽሐፍ ትልቅ መልእክት አለው። ከታሪክ የምንማረው ከታሪክ አለመማራችንን ነው ይባላል። እንኳን ከአሜሪካ የእርስ በእርስ ጦርነት፣ ከራሳችንም ታሪክ አልተማርንም። በናፍቆት የሚጠበቅ የኦሎምፒክ ውድድር ይመሰል በየ10 አመቱ ጦርነት እንገጥማለን።
¤¤¤
Gone with the Wind
ይህን ልብወለድ በብዙ ምክንያቶች እወደዋለሁ። አሜሪካንን ለመረዳት ይሄንን የCivil War Era የእርስበርስ ጦርነት ዘመን ልብወለድ ማንበብ ተገቢ ነው። በሌላ አነጋገር ገን ዊዝ ዘ ዊንድ ጠቃሚ የታሪክ ሰነድ ነው። የሬት በትለርና የእስካርሌት ኦሃራ የፍቅር ታሪክ መንፈስን ሰቅዞ የመያዝ አቅም አለው። በአጠቃላይ ግሩም የስነጽሁፍ ስራ ነው።
ብዙውን ግዜ ታላቅ የስነጽሁፍ ስራ የሆነ መጽሐፍ ወደ ፊልም ሲላመድ ይኮስሳል፤ ግዙፍ ግርማ ሞገሱን ያጣል። Gone With the Wind መጽሐፉ በ1936 ተጽፎ ወደ ፊልም የተላመደው ቶሎ ከሶስት አመት ብቻ በኋላ በ1939 ነበር። በእርግጥ በብዙ ምክንያቶች ፊልሙን ለማየት ጓጉቼ ነበር—ሆሊውድ የክላሲካል ኢራው ማስተርፒስ ከሚላቸው ፊልሞች አንዱ ነው። ጋሽ ስብሐት ራሱ ፊልሙን አለመጠን ሲያዳንቅ "ፊልሙን ከተመለከትኩ በኋላ በጣም ስለረካሁ መጽሐፉን ለማንበብም አላሰኘኝ" እኔ ግን ጥርጣሬዎች ነበሩኝ። ከ1000 በላይ ገጾችና እጅግ ብዙ ዝርዝር ታሪክ ያለውን መጽሀፍ በሶስት ሰአት ፊልም ሳያጎድሉ ማሳየት ይቻላል?! በመጨረሻ የገባኝ አንድ ትልቅ እውነት አለ። መጽሐፍ እና ፊልም እጅግ የተለያዩ ሚዲየሞች ወይም ቅርጾች ናቸው። እርስበእርስ አይወዳደሩም። መመዘን ያለባቸውም እንደ አውዳቸው ነው። ለመዝናናት፣ ግዜ ለመቆጠብ ፊልም ጥሩ አማራጭ ነው። ለቁምነገር ከሆነ ግን መጽሀፉን ማንበብ ይመረጣል። በዚህ መመዘኛ ሁሌም መጽሀፍን እመርጣለሁ። ግን ፊልሙም ጥሩ መዝናኛ ነው።
በነገራችን ላይ መጽሀፉን ከማንበብና ፊልሙን ከመመልከት ባሻገር፣ ይህ መጽሀፍ በአሁን ወቅት በሬዲዮ ፋና እየተተረከ ነው። የመጽሀፍት ትረካ ለምትወዱ ጥሩ አማራጭ ነው። ዩትዩብ ላይም ስላለ አውርዳችሁ ልትመሰጡበት ትችላላችሁ። ተራኪው ዳንኤል ሙሉነህ ነው። መጽሀፉ በአንድ አረፍተ ነገር ሲጠቃለል፦
"Yesterday has Gone With The Wind. Tomorrow is another day"
"ትላንት ከንፋሱ ጋር አልፏል። ነገም ሌላ ቀን ነው"

No comments:

Post a Comment